Χοληδοχολιθίαση

Ποια είναι τα αίτια της χοληδοχολιθίασης;

Η πιο συνηθισμένη αιτία της χοληδοχολιθίασης είναι η χολολιθίαση, δηλαδή η διέλευση χολόλιθων που έχουν ήδη σχηματιστεί εντός της χοληδόχου κύστης στον κοινό χοληδόχο πόρο με αποτέλεσμα την απόφραξή του. Σε αυτήν την περίπτωση γίνεται λόγος για δευτερογενή χοληδοχολιθίαση.

Λιγότερο συχνά η νόσος μπορεί να είναι πρωτοπαθής, δηλαδή ο σχηματισμός λίθων να γίνει εντός του κοινού χοληδόχου πόρου. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για την πρωτοπαθή χοληδοχολιθίαση είναι η κυστική ίνωση και η ολική παρεντερική διατροφή για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η χοληδοχολιθίαση μπορεί, τέλος, να προκληθεί σε ορισμένους ασθενείς που έχουν υποβληθείς σε χολοκυστεκτομή, από λίθους που διέφυγαν της επέμβασης. Συνήθως, οι διαφυγόντες αυτοί λίθοι ανιχνεύονται περίπου τρία χρόνια μετά τη χολοκυστεκτομή.

Στους παράγοντες κινδύνου για χοληδοχολιθίαση μετά από χολοκυστεκτομή συγκαταλέγονται τα εκκολπώματα του δωδεκαδακτύλου, η χρόνια χολαγγειίτιδα, η δρεπανοκυτταρική αναιμία και η ταχεία απώλεια βάρους (π.χ. μετά από βαριατρική χειρουργική επέμβαση).

Ποια είναι τα συμπτώματα της χοληδοχολιθίασης;

Συνήθως, η χοληδοχολιθίαση είναι ασυμπτωματική, εκτός αν οι λίθοι προκαλέσουν απόφραξη του κοινού χοληδόχου πόρου, οπότε εμφανίζονται διάφορα συμπτώματα, όπως άλγος στη δεξιά πλευρά της κοιλίας και ίκτερος.

Εάν ο λίθος έχει αποφράξει τον κοινό χοληδόχο πόρο με τέτοιο τρόπο, ώστε τα ένζυμα από το πάγκρεας να μην μπορούν επίσης να εισρεύσουν στο λεπτό έντερο, τότε μπορεί να προκληθεί παγκρεατίτιδα, η οποία μπορεί να προκαλέσει πόνο στη δεξιά, μέση και αριστερή άνω κοιλιακή χώρα, ναυτία και έμετο.

Τυχόν φλεγμονή στη χοληδόχο κύστη μπορεί να οδηγήσει σε οξεία χολοκυστίτιδα. Επίσης, εφόσον υπάρξει μόλυνση των αγωγών μέσω των οποίων ρέει η χολή, μπορεί να εκδηλωθεί χολαγγειίτιδα. Αμφότερες καταστάσεις προκαλούν κοιλιακό άλγος στη δεξιά πλευρά, ναυτία, έμετο και πυρετό.

Πώς γίνεται η διάγνωση της χοληδοχολιθίασης;

Η διαγνωστική αξιολόγηση περιλαμβάνει αιματολογικές και απεικονιστικές εξετάσεις.

Ο αιματολογικός έλεγχος ενδέχεται να αφορά γενική εξέταση και ειδική εξέταση για:

• Ηπατική λειτουργία
• Χολερυθρίνη
• Παγκρεατικά ένζυμα

Ο απεικονιστικός έλεγχος συνήθως περιλαμβάνει:

υπερηχογράφημα και εργαστηριακές μελέτες ρουτίνας και με βάση τη διαγνωστική πιθανότητα, η επιβεβαιωτική απεικόνιση μπορεί να περιλαμβάνει ενδοσκοπική ανάδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία

Οι εξετάσεις που δείχνουν τη θέση των λίθων στον χοληδόχο πόρο περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Αξονική τομογραφία κοιλίας
• Υπερηχογράφημα κοιλίας
• Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία (ERCP)
• Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα
• Μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφία (MRCP)
• Διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία (PTCA)

Πώς αντιμετωπίζεται η χοληδοχολιθίαση;

Η μέθοδος εκλογής για την αντιμετώπιση της χοληδοχολιθίασης είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης με την επέμβαση της χολοκυστεκτομής.

Η χολοκυστεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο με συμβατικό ανοικτό χειρουργείο, όσο και με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους (λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική).

Οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι αποτελούν τον πιο σύγχρονο και ασφαλή τρόπο αντιμετώπισης, καθώς διασφαλίζουν για τον ασθενή ταχύτερη αποκατάσταση, ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο και σχεδόν καθόλου επιπλοκές.

Το ανοικτό χειρουργείο προτείνεται κυρίως σε ασθενείς, οι οποίοι λόγω περιορισμών δεν ενδείκνυται να υποβληθούν σε κάποια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική θεραπεία.

Τι είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;

Η λαπαραροσκοπική χολοκυστεκτομή πραγματοποιείται μέσα από 4 μικρές τομές που ανοίγονται στην κοιλιά, μέσω των οποίων εισάγεται το λαπαροσκόπιο και άλλα χειρουργικά εργαλεία. Στη συνέχεια, διοχετεύεται διοξείδιο του άνθρακα στην κοιλιά για να ανασηκωθεί το τοίχωμά της προς διευκόλυνση της επέμβασης.

Κατά την επέμβαση, η χοληδόχος κύστη αφαιρείται, αφού πρώτα αποκλειστούν με χειρουργικά κλιπ τα χολαγγεία και οι αρτηρίες που οδηγούν σε αυτή.

Μετά την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, το διοξείδιο του άνθρακα αφήνεται να διαφύγει πριν συρραφούν ή κλείσουν οι τομές με ειδικά συρραπτικά.

Εάν η χοληδόχος κύστη είναι πολύ φλεγμονώδης, ενδέχεται να χρειαστείτε μετατροπή της επέμβασης σε «ανοικτή χολοκυστεκτομή», η οποία απαιτεί μεγαλύτερη τομή στο άνω μέρος της κοιλιάς.

Τι είναι η ρομποτική χολοκυστεκτομή;

Η ρομποτική χολοκυστεκτομή γίνεται όπως η λαπαροσκοπική αλλά με την υποβοήθηση ειδικού χειρουργικού ρομποτικού συστήματος. Ο χειρουργός βρίσκεται καθήμενος ενώπιον ειδικής κονσόλας υπολογιστή μέσω της οποίας κατευθύνει τους βραχίονες του ρομποτικού συστήματος. Η οθόνη που έχει μπροστά του επιτρέπει στο χειρουργό να βλέπει το χειρουργικό πεδίο σε πολύ μεγάλη ψηφιακή μεγέθυνση και με τρισδιάστατη απεικόνιση, όπως θα ήταν αν βρισκόταν μέσα στο σώμα του ασθενούς!

Υπό την καθοδήγηση του χειρουργού, οι ρομποτικοί βραχίονες εκτελούν κινήσεις με ακρίβεια, ευελιξία και σταθερότητα ανώτερη από οποιοδήποτε ανθρώπινο χέρι. Έτσι, ο χειρουργός μπορεί να έχει πρόσβαση ακόμα και στα πιο δυσπρόσιτα ανατομικά σημεία, κάτι που είναι τεχνικά δύσκολο στη συμβατική λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, διασφαλίζοντας τον ελάχιστο δυνατό τραυματισμό των παρακείμενων δομών.

Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς μια από τις πιο κοινές επιπλοκές της συμβατικής χολοκυστεκτομής, όταν δεν πραγματοποιείται από έμπειρους κι εξειδικευμένους χειρουργούς, είναι η αιμορραγία από τον τραυματισμό των πολλών αγγείων της περιοχής ή άλλων οργάνων.

Με τη ρομποτική χολοκυστεκτομή, ο κίνδυνος επιπλοκών από την επέμβαση ελαχιστοποιείται κι ο ασθενής αναρρώνει κι επιστρέφει στις καθημερινότητές του σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Τι πρόγνωση έχει η χολοκυστεκτομή;

Η χολοκυστεκτομή είναι μια κοινή κι ασφαλής επέμβαση που ωστόσο απαιτεί μεγάλη εμπειρία κι εξειδίκευση. Στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού, η επέμβαση έχει εξαιρετικά αποτελέσματα και πολύ καλή πρόγνωση με χαμηλό ποσοστό υποτροπής.

Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό των ασθενών ενδέχεται να αναπτύξουν νέους χολόλιθους στους χοληφόρους πόρους τους μέσα σε διάστημα μερικών ετών.