Οξεία χολοκυστίτιδα

Ποια είναι τα αίτια της οξείας χολοκυστίτιδας;

Η οξεία χολοκυστίτιδα χωρίζεται σε δυο βασικούς τύπους ανάλογα με την υποκείμενη αιτία: τη λιθισιακή και την αλιθισιακή χολοκυστίτιδα:

Η λιθισιακή χολοκυστίτιδα είναι επιπλοκή της χολολιθίασης και προκαλείται έπειτα από απόφραξη του κυστικού πόρου από χολόλιθους. Είναι ο πιο συχνός τύπος της νόσου και αφορά στο 90%-95% των περιστατικών.

Η αλιθισιακή χολοκυστίτιδα αποτελεί τον πιο σπάνιο (5%-10% των περιπτώσεων) αλλά και τον πιο σοβαρό τύπο μεταξύ των δύο, ο οποίος και χρήζει άμεσης ιατρικής παρέμβασης. Εμφανίζεται συχνότερα σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή παρασιτικές λοιμώξεις. Υπό περιπτώσεις, η αλιθισιακή χολοκυστίτιδα μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα τραυματισμού της χοληδόχου κύστης. Η αλιθισιακή χολοκυστίτιδα απαιτεί άμεση αξιολόγηση και χειρουργική επέμβαση, καθώς εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να εξελιχθεί σε γαγγραινώδη χολοκυστίτιδα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας;

Τα πιο κοινά συμπτώματα της οξείας χολοκυστίτιδας περιλαμβάνουν οξύ πόνο στην κοιλιά, πυρετό, ναυτία και τάση προς έμετο. Ο πόνος της οξείας χολοκυστίτιδας είναι παρόμοιος με τον κολικό των χοληφόρων (πόνος που προκαλείται από πέτρες στη χολή), αλλά είναι πιο έντονος και διαρκεί περισσότερο. Κορυφώνεται μετά από 15 με 60 λεπτά και παραμένει σταθερός. Εμφανίζεται συνήθως στο άνω δεξιό μέρος της κοιλίας, αλλά συχνά αντανακλά στην περιοχή της δεξιάς ωμοπλάτης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα ίκτερου. Κατά μέσο όρο, 1 στους 3 ασθενείς θα εμφανίσει διόγκωση στη χοληδόχο κύστη, η οποία θα είναι εύκολα αντιληπτή μέσω ψηλάφησης, κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Συνήθως, ένα οξύ επεισόδιο εξασθενεί σε 2 έως 3 ημέρες και υποχωρεί πλήρως σε μια εβδομάδα. Εάν το οξύ επεισόδιο επιμένει, αυτό ενδέχεται να σηματοδοτεί μια σοβαρή επιπλοκή. Ο εντεινόμενος οξύς πόνος, ο υψηλός πυρετός και τα ρίγη υποδηλώνουν θύλακες πύου (αποστήματα) ή ρήξη (διάτρηση) στη χοληδόχο κύστη.

Πως γίνεται η διάγνωση της χολοκυστίτιδας;

Η διάγνωση της οξείας χολοκυστίτιδας τίθεται με βάση κυρίως την κλινική εξέταση των ασθενών και τα αποτελέσματα απεικονιστικών εξετάσεων, όπως:

• Το υπερηχογράφημα επιτρέπει την ανίχνευση των χολόλιθων και του υγρού γύρω από τη χοληδόχο κύστη, καθώς και την απεικόνιση της διόγκωσης του τοιχώματός της.
• Το σπινθηρογράφημα, μια άλλη απεικονιστική εξέταση, είναι χρήσιμο όταν η οξεία χολοκυστίτιδα είναι δύσκολο να διαγνωστεί. Η εν λόγω εξέταση περιλαμβάνει την ενδοφλέβια έγχυση στον ασθενή ραδιονουκλιδίου, η κίνηση του οποίου από το ήπαρ μέσω της χοληφόρου οδού παρακολουθείται από μια γ-κάμερα.
• Η αξονική τομογραφία κοιλίας μπορεί να ανιχνεύσει ορισμένες επιπλοκές της χολοκυστίτιδας, όπως παγκρεατίτιδα ή ρήξη στη χοληδόχο κύστη.

Πώς αντιμετωπίζεται η οξεία χολοκυστίτιδα;

Η οξεία χολοκυστίτιδα αντιμετωπίζεται με χολοκυστεκτομή, δηλαδή τη χειρουργική  αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.

Η χοληδόχος κύστη συνήθως αφαιρείται εντός 24 έως 48 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων σε περίπτωση αλιθισιακής χολοκυστίτιδας, επί υποψίας σοβαρής επιπλοκής, όπως απόστημα, γάγγραινα ή διάτρηση της χοληδόχου κύστης, κι εφόσον οι ασθενείς είναι μεγάλοι σε ηλικία ή έχουν διαβήτη, προκειμένου να αποφευχθεί κάποια λοίμωξη.

Εφόσον ενδείκνυται, η χολοκυστεκτομή μπορεί να καθυστερήσει για μερικές εβδομάδες ή και περισσότερο ενόσω το επεισόδιο οξείας χολοκυστίτιδας υποχωρεί.

Η χολοκυστεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί με συμβατικό ανοικτό χειρουργείο ή με ελάχιστα επεμβατική διαδικασία  (λαπαροσκοπική ή ρομποτική χολοκυστεκτομή), ανάλογα με τις ενδείξεις για κάθε ασθενή.

Τι είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;

Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία εμφανίζει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με ένα ανοικτού τύπου χειρουργείο, όπως λιγότερη απώλεια αίματος, ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος, μικρότερος κίνδυνος επιπλοκών, συντομότερη νοσηλεία και ταχύτερη ανάρρωση κι επάνοδος των ασθενών.

Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή δεν περιλαμβάνει μεγάλες τομές, αλλά αντίθετα εκτελείται μέσα από μικρές οπές που ανοίγονται στην κοιλιά του ασθενούς περιμετρικά της χοληδόχου κύστης. Η επέμβαση πραγματοποιείται με ειδικά εργαλεία τα οποία διέρχονται από τις τομές, ενώ ο χειρουργός έχει οπτική επαφή καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας μέσω ειδικής κάμερας, το υλικό της οποίας προβάλλεται σε μεγάλη οθόνη.

Τι είναι η ρομποτική χολοκυστεκτομή;

Η ρομποτική χολοκυστεκτομή συνιστά εξέλιξη της αντίστοιχης λαπαροσκοπικής μεθόδου με την υποβοήθηση ρομποτικού συστήματος. Ο χειρουργός δεν πραγματοποιεί απευθείας τη χολοκυστεκτομή με τα χέρια του, όπως κατά τη συμβατική λαπαροσκοπική προσέγγιση, αλλά πλοηγώντας τους βραχίονες του ρομποτικού συστήματος.

Ο χειρουργός κάθεται μπροστά σε μια ειδική κονσόλα που περιλαμβάνει μια οθόνη, στην οποία μπορεί να βλέπει σε μεγάλη μεγέθυνση και τρισδιάστατη απεικόνιση το χειρουργικό πεδίο, έχοντας την αίσθηση ότι βρίσκεται μέσα στο σώμα του ασθενούς.

Από την κονσόλα του, ο χειρουργός κατευθύνει τους ρομποτικούς βραχίονες με παροιμιώδη ακρίβεια, σταθερότητα και ευελιξία κινήσεων και με δυνατότητα πρόσβασης ακόμα και στα πιο δυσπρόσιτα σημεία.

Χάρη στις τεχνικές αυτές δυνατότητες, η ρομποτική χολοκυστεκτομή διατηρεί όλα τα πλεονεκτήματα της αντίστοιχης λαπαροσκοπικής μεθόδου χωρίς να περιορίζεται από τις τεχνικές της δυσκολίες. Επιπλέον, διασφαλίζει τον ελάχιστο δυνατό τραυματισμό των περιβαλλόντων ιστών και δομών, όπως το ήπαρ και τα διάφορα αγγεία της περιοχής, περιορίζοντας σημαντικά τον κίνδυνο διεγχειρητικής αιμορραγίας και περιεγχειρητικών επιπλοκών.